Boeken

Mijn vorige blogje is al weer even geleden. Er gebeurt genoeg om over te schrijven, maar ik krijg het vaak niet goed op een rijtje, mijn hoofd maakt er geen begrijpelijk verhaal van. Of ik heb geen energie, geen zin, geen tijd en dan zijn we zo een paar weken verder.

 Ik was een paar mooie dagen in Duitsland met mijn zus, het meest bijzondere daarvan was dat ik de laatste avond even alleen een stukje wandelde en toen bij een brug kwam waar allemaal zgn. liefdesslotjes aanhingen. In ieder land zijn er vast wel van die plekjes waar geliefden samen een slotje met hun namen erop aan een brug hangen. Het sleuteltje schijnt dan in het water gegooid te moeten worden. Er hingen honderden slotjes dus het was even zoeken, ik zag er al snel een met Jan erop, maar niet de goede  naam er bij. Aan het andere eind van de brug viel mijn oog op een oud, slordig geschilderd slotje:

 Het hing er vast al dertig jaar...              

Thuiskomen was een vreemde ervaring, ik kom tegenwoordig zo vaak in een stil huis maar het raakte me deze keer behoorlijk dat er niemand mij opwachtte met een kopje thee en de opmerking dat het zo goed van me was dat ik alles zelf gereden had. Het was helemaal niet zo ver hoor, maar tijdens onze buitenlandse vakanties vroeger reed Jan bijna altijd. Hij vond autorijden leuk, ik niet. Ik was van de catering, ik genoot van het landschap en op de lange stukken gaf ik Jan soms een nekmassage. Nog langer geleden was ik ook van de spelletjes met de achterbankdames, aangeven van poetsdoekjes, sussen van ruzietjes en uitleggen hoe lang en hoe ver het nog was. Bij thuiskomst konden we de ervaringen delen, nu viel er even niks te delen. Ik kom niet thuis in een leeg huis, zoals veel mensen vaak zeggen, overal hangt “Jan” in huis, maar wel in een stil huis. En dat valt soms zwaar.

 

Ik lees nog steeds eigenlijk alleen maar boeken die met rouw en verlies te maken hebben, het zijn er inmiddels al heel wat ook al ligt mijn leestempo nog steeds heel laag en groeit de stapel “nog te lezen” met de week. Ieder boek, hoe verschillend de situatie ook is, levert zóveel herkenning op. Nu lees ik in “Het boek Job”, ik citeer een stukje: “Ik sta stil. De wereld gaat aan mij voorbij. De meeste mensen om mij heen zijn weer naar hun eigen bestaan teruggekeerd, in een wereld die voor mij voor altijd veranderd is. Zo voelt het nu in ieder geval. Een wereld die anders klinkt, anders ruikt, en die zelfs een andere kleur gekregen heeft. Alsof ik het leven weer opnieuw moet leren en niets meer vanzelfsprekend is.” Zo voelt het dus.

Sinds gisteren is er weer een boek bijgekomen, maar dat gaat niet op de stapel, dit boek krijgt voorrang. Gisteren presenteerde Lowie van Gorp zijn tweede boek: “We houden je vast”, over het eerste jaar na het overlijden van zijn dochter Guusje. Ik ben al op de helft. Het was een mooie avond met interessante sprekers. Lowie sprak uiteraard zelf ook en hij raakte mij en mijn meiden enorm door Jan z’n naam te noemen. Ook in het boek komen we een paar keer voor, dus zogauw we een exemplaar in handen hadden ging een dochter er naar op zoek. O, dat moet je misschien thuis maar lezen, zei ze. Maar ik was natuurlijk eigenwijs. Ook hiermee werd ik geraakt, Lowie citeert bijna letterlijk dingen die ik over Jan zei tijdens zijn afscheidsdienst. Het is voor ons altijd fijn als Jan zijn naam genoemd wordt, als dat dan ook nog eens op zo’n speciale manier gebeurt dan vinden we dat heel mooi.

Ik hoorde gisteren een goed voorbeeld van onhandige dingen die mensen kunnen zeggen tegen iemand die rouwt.  Er werd aan een vrouw gevraagd of ze er nu zo onderhand al een beetje overheen was. Ze gaf een geniaal antwoord: Hij is nog steeds dood hoor.

 

Hieronder zet ik alle boeken die ik de afgelopen periode las op een rijtje, het zijn bijna allemaal makkelijk leesbare boeken van ervaringsdeskundigen. Misschien heeft iemand er iets aan.           

 

Tranen van liefde    Tim Overdiek   Over een man die met 2 jonge kinderen achterblijft nadat zijn vrouw verongelukte.
De weduwen van 11 september   Patricia Carrington   Vier weduwen van slachtoffers van de Twin Towers ontmoeten elkaar en worden een hecht clubje. (Ik wou dat ik zo’n clubje had)
Verder zonder jou   Daan Westerink   Interviews met jongeren die een overleden ouder, broer of zus hebben.
Voor ik dood ga   Jenny Downham   Fictief verhaal over een meisje dat terminaal ziek is en nog tien dingen wil doen voor het zover is.
Vingerafdruk van verdriet   Manu Keirse   Hij omschrijft hoe iedereen zijn eigen persoonlijke rouwproces heeft, en dat daar geen standaard voor is.
Stil verdriet   Manu Keirse   Troostende teksten over afscheid nemen.
Ik maak je een graf van letters   Cri Stellweg   Over haar ervaringen na de dood van haar man.
Vaders voor mijn dochters   Bruce Feiler   Een terminaal zieke man zoekt in zijn laatste levensfase voor zijn 2 dochtertjes 6 mannen die een deel van de vaderrol op zich zullen nemen als hij er niet meer is.
Logboek van een onbarmhartig jaar   Connie Palmen   Over de dood van haar man Hans van Mierlo.
Je mag me altijd bellen   Karin Kuiper   De weduwe van de schrijver Karel Glastra van Loon schrijft over de eerste 1001 dagen na zijn dood.
Het boek Job   Roek Lips   Zijn zoon verdrinkt in zee tijdens een vakantie in Spanje.
1000 vragen heb ik over de dood   Cornald Maas   Gesprekken met nabestaanden over het verlies van dierbaren.
En natuurlijk KanjerGuusje   en   We houden je vast   Lowie van Gorp   Over de periode waarin zijn dochter Guusje ziek is en overlijdt aan de gevolgen van een zeldzame tumor. En over het eerste jaar na haar dood.

 

Ik heb het idee dat ik er nog een paar vergeten ben.  Rouwdementie, ik hoorde het woord vandaag weer ergens.
Over precies 222 dagen gaan we iets moois doen. Daarover later meer.