Sinds hij geen auto meer rijdt en ook niet de energie heeft om te fietsen of verder dan een paar honderd meter te lopen is hij erg afhankelijk van mij. En dat is een van de ergste dingen voor een mens om in te leveren, je onafhankelijkheid.
Inmiddels gaf dat zoveel problemen in zijn hoofd dat we samen met de huisarts besloten hebben dat Jan wel kleine stukjes mag rijden, hier in de omgeving, zodat ik niet altijd mee hoef naar de fysiotherapeut ofzo. Maar als Jan wat verder weg wil dan heeft hij toch weer zijn auto-met-chauffer nodig. Zo zijn we afgelopen maandag naar Roosendaal geweest waar Jan werkt. Hij wilde heel graag zijn collega’s weer eens zien, dus we hebben daar veel mensen gezien, iedereen kwam een praatje met Jan maken. Veel collega’s zijn al wel eens op bezoek geweest, maar Jan vond het ook fijn weer eens op de werkplek te zijn. En we hebben er geluncht, en terwijl ik in het winkelcentrum ertegenover even los mocht heeft Jan zijn leidinggevende nog even gesproken.
Wat dat is natuurlijk het gevolg van het verlies van Jan z’n onafhankelijkheid; ik ben mijn vrijheid ook al heel lang geleden ergens kwijtgeraakt. Ik ga nog maar zelden een paar uur voor mezelf de deur uit, tenzij ik moet gaan werken, (een paar uurtjes in de week) of in de buurt kan blijven. We leiden allebei niet het leven wat we ons voorgesteld hadden.
Maar tegen die tijd dat ik mijn vrijheid weer terug heb komt daar een diep groot zwart gat voor in de plaats. Dus laat ons dan toch nog maar even afhankelijk zijn van elkaar.
Dinsdag was ook speciaal, of bizar, of hoe je het ook noemen wilt. Dinsdag hadden we een gesprek met onze huisarts wat de meeste mensen nooit van hun leven zullen hebben, ook voor haar was het geen dagelijkse kost. We hebben uitgebreid gesproken over euthanasie, over de procedure en de mogelijkheden. Zo’n gesprek voeren is voor ons wel te doen, we spreken vaker over de dood, maar tegelijkertijd is het ook superzwaar; theoretisch is het allemaal mooi dat het kan, maar als het praktijk gaat worden is het een heel ander verhaal.
We gaan er van uit dat het allemaal nog ver weg is, maar we kunnen ons wel voorstellen dat er een moment komt dat Jan niet meer verder wil. En om te zorgen dat hij dan op een menswaardige manier afscheid kan nemen moeten we dat nu al bespreekbaar maken met onze huisarts. We willen dus iets wat we eigenlijk helemáál niet willen, maar we hebben al lang geleden geleerd dat we wat dat betreft niks te willen hebben.
Volgens onze huisarts is er bij de meeste mensen die aan geven misschien ooit euthanasie te willen maar een heel klein deel waarbij het in de praktijk gebracht wordt. Als er een situatie ontstaat waarbij je bedlegerig en hulpbehoevend wordt, maar er zitten nog wel dierbaren aan het bed dan geef je niet op, dan wil je nog zo lang mogelijk.
Ik schrijf het een beetje onpersoonlijk, want als ik het plaatje ga inkleuren wordt het te moeilijk.
Om niet helemaal in somberheid en droefenis te eindigen: bij het kinderdagverblijf staat een broedmachine en er wordt regelmatig met de kinderen door het raampje gekeken of er al kuikentjes uitkomen. Sommige kinderen gaan daar helemaal in op. Zo ook een klein jochie; Hij had thuis in een onbewaakt moment alle eieren uit de koelkast gehaald en ze in de wasbak stuk getikt om te kijken of er kuikentjes inzaten…
Hallo Lieve samen,
BeantwoordenVerwijderenFijn dat Jan weer een ienieminie beetje van zijn eigen vrijheid terug heeft, en jij daarbij ook een heel klein beetje. Geniet daar van zou ik zeggen!
Wat betreft het moeilijke gesprek met de huisarts. Moeilijk is het maar tegen de tijd dat het eventueel nodig is er dan over beginnen ben je te laat. Dat wil je niet. Dus goed dat de stap gezet is. Mijn tante heeft afgelopen jan. de knoop doorgehakt en is in februari overleden op een manier waar zij voor gekozen had. Het was goed zo. Iedereen had er ondanks het verdriet en het zwarte gat vrede mee. Ze had geen menswaardig bestaan meer.... (tante Riek had sinds een kleine 2 jaar ALS).
Hou jullie taai!
Diane